(Tổ Quốc) - Khoa Tiết niệu Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM vừa tiếp nhận người bệnh Nguyễn Thị Ngọc D. 1977, ngụ tại TPHCM đến khám vì đau bụng kéo dài trên 2 năm.
Khoảng 6 tháng gần đây, bà D. thấy bụng ngày càng to dần, nặng tức bụng như có thai. Đồng thời người mệt mỏi, ăn kém, sụt cân.
Cuộc phẫu thuật phức tạp
Theo TS BS Nguyễn Hoàng Đức – Trưởng khoa Tiết niệu BV Đại học Y Dược TP HCM, sau thăm khám bụng, bác sĩ phát hiện một khối u lớn chiếm hết nửa bụng bên phải của người bệnh.
![]() |
Kết quả CT scan bụng bệnh nhân phát hiện khối u lành tính (u mỡ - cơ - mạch máu) xuất phát từ cực dưới của thận phải, kích thước 30 cm x 25 cm, đi từ mặt dưới gan kéo dài đến tận bàng quang. Khối u vượt qua đường giữa bụng, chèn ép vào các mạch máu lớn trong ổ bụng. Ngoài ra, ở thận còn lại cũng có 1 khối u với bản chất tương tự, nhưng kích thước nhỏ hơn, chỉ khoảng 3cm.
BS Hoàng Đức nhận định đa số các trường hợp bướu lớn như vậy đều được xử trí bằng phẫu thuật cắt bỏ bướu cùng với trực tiếp kèo nhà cái, hiếm khi giữ lại được trực tiếp kèo nhà cái. Tuy nhiên, ở người bệnh này, các bác sĩ cố gắng tối đa giữ lại trực tiếp kèo nhà cái cho người bệnh vì ở trực tiếp kèo nhà cái trái cũng có 1 bướu tương tự mặc dù kích thước còn nhỏ.
Nếu cắt bỏ trực tiếp kèo nhà cái phải và trong tương lai bướu ở trực tiếp kèo nhà cái trái phát triển to ra thì nguy cơ người bệnh bị suy trực tiếp kèo nhà cái mạn tính sẽ rất cao. Do đó bảo tồn trực tiếp kèo nhà cái phải cho người bệnh là một vấn đề sống còn.
Về kỹ thuật thực hiện, TS BS Nguyễn Hoàng Đức chia sẻ, ê-kíp mổ mất hơn 90 phút để bóc tách bộc lộ và bảo tồn cuống mạch máu của trực tiếp kèo nhà cái. Nếu bóc tách không cẩn trực tiếp kèo nhà cái làm tổn thương rách cuống mạch máu trực tiếp kèo nhà cái thì sẽ không thể giữ lại được quả trực tiếp kèo nhà cái.
Sau khi bảo tồn được cuống mạch máu trực tiếp kèo nhà cái, các BS mất thêm 60 phút nữa để bóc tách khối u ra khỏi các cơ quan dính xung quanh. Khối u cùng với trực tiếp kèo nhà cái được cắt đem ra ngoài cơ thể. Phẫu thuật viên nhanh chóng cắt khối u ra khỏi trực tiếp kèo nhà cái để tiến hành rửa sạch trực tiếp kèo nhà cái và ướp lạnh trực tiếp kèo nhà cái. trực tiếp kèo nhà cái sau khi rửa sạch lại được đưa vào trong cơ thể người bệnh để ghép vào vùng hố chậu bên phải.
BS Hoàng Đức thông tin, cuộc mổ hoàn tất sau hơn 4 tiếng đã bảo tồn được tuyệt đối trực tiếp kèo nhà cái phải cho người bệnh. Siêu âm mạch máu kiểm tra sau mổ cho thấy trực tiếp kèo nhà cái phải hoạt động tốt.
Bướu mỡ - cơ - mạch máu nguy hiểm ra sao?
Theo Trưởng khoa Tiết niệu BV ĐH Y dược TP HCM, u mỡ - cơ - mạch máu của thận (viết tắt tiếng Anh là AML) thường gặp ở nữ tuổi 40 - 45. Tỷ lệ mắc bệnh ở nữ nhiều hơn nam gấp 4 lần. Khi kích thước bướu còn nhỏ, người bệnh hầu như không có triệu chứng gì đặc hiệu. Khi bướu lớn sẽ gây đau tức vùng bụng.
![]() |
Về phương pháp điều trị, đối với bướu nhỏ hơn 4cm thì chỉ cần theo dõi định kỳ bằng siêu âm bụng mỗi 6 tháng; bướu kích thước 4 - 6 cm thì điều trị bằng can thiệp thuyên tắc mạch máu đến nuôi bướu để bướu teo nhỏ lại.
Đáng lưu ý, các bướu AML lớn trên 6 cm đều có nguy cơ vỡ bướu gây xuất huyết bên trong ổ bụng, rất nguy hiểm đến tính mạng. Những trường hợp bướu AML lớn như của người bệnh kể trên thật sự rất hiếm gặp. Y văn trong và ngoài nước cũng chỉ mới ghi nhận được một vài trường hợp tương tự.
Ghép trực tiếp kèo nhà cái tự thân (lấy trực tiếp kèo nhà cái của người bệnh ghép lại cho chính người bệnh) được áp dụng khi cần giữ lại trực tiếp kèo nhà cái của người bệnh nhưng trái trực tiếp kèo nhà cái đó lại bị các bệnh lý như bướu lành tính, hẹp động mạch trực tiếp kèo nhà cái, teo hẹp niệu quản phức tạp, chấn thương cuống mạch máu trực tiếp kèo nhà cái.
Quả trực tiếp kèo nhà cái sẽ được lấy ra khỏi cơ thể người bệnh để phẫu thuật viên sữa lại các bệnh lý và khiếm khuyết của trực tiếp kèo nhà cái. Sau đó trực tiếp kèo nhà cái lại được đưa trở lại vào trong cơ thể, ghép lại cuống mạch máu để nuôi sống trực tiếp kèo nhà cái.
Dự kiến từ tháng 9/2017, BV ĐH Y dược TP HCM sẽ tiến hành ghép trực tiếp kèo nhà cái từ người cho sống với sự chuyển giao kỹ thuật từ những chuyên gia quốc tế dày dạn kinh nghiệm về ghép trực tiếp kèo nhà cái. Những người bệnh suy trực tiếp kèo nhà cái mạn giai đoạn cuối có nhu cầu ghép trực tiếp kèo nhà cái có thể liên hệ trực tiếp với TS Nguyễn Hoàng Đức qua số điện thoại 0123.777.6666 để được tư vấn miễn phí về ghép trực tiếp kèo nhà cái tại BV ĐH Y Dược.
Thế Công - Mỹ Hòa