(Tổ Quốc) - Chiều 5/6, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao vào du lịch, vấn đề chính sách đặc thù, thu hút đầu tư cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được nhiều đại biểu quan tâm và đặt câu hỏi chất vấn.
Trả lời các câu hỏi của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng khẳng định, Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến đồng bào dân tộc thiểu số, vì vậy có nhiều chương trình riêng để phát triển khu vực này, qua đó góp phần rút ngắn khoảng cách giữa miền ngược và miền xuôi, giữa đồng bằng và đô thị.
Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng trả lời chất vấn chiều 5/6.
Đối với phát triển du lịch, Bộ trưởng nêu rõ, Bộ VHTTDL đã cử các nhóm chuyên gia du lịch nhằm hướng dẫn đồng bào dân tộc thiểu số cách làm du lịch cộng đồng để góp phần đào tạo nguồn nhân lực, tránh việc tự phát, hoạt động không quy củ, không bài bản. Đồng thời đưa ra các khuyến nghị dựa trên trực tiếp kèo nhà cái bản địa, đặc sắc của từng vùng, miền, địa phương, dựa trên yếu tố đặc thù trực tiếp kèo nhà cái và yếu tố của tự nhiên.
Ngoài ra, theo Bộ trưởng, việc đào tạo và hướng dẫn bà con biết cách làm du lịch cũng là trách nhiệm địa phương theo Luật Du lịch quy định.
Đối với vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị di sản ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong Chương trình mục tiêu quốc gia có một dự án là dự án số 06 về vấn đề này.
Bộ đã tập trung khảo sát, nhận diện, đánh giá và công nhận các di tích, di sản, loại hình trực tiếp kèo nhà cái cơ sở; tổ chức định kỳ Ngày trực tiếp kèo nhà cái dân tộc Việt Nam để tôn vinh các giá trị trực tiếp kèo nhà cái; liên hoan trực tiếp kèo nhà cái đồng bào dân tộc để giao lưu, trao đổi trực tiếp kèo nhà cái; hỗ trợ cơ sở vật chất cho các nhà trực tiếp kèo nhà cái; tập huấn cho cán bộ trực tiếp kèo nhà cái cơ sở...
Bộ trưởng cho biết, trong thời gian tới, khi được Quốc hội đồng ý phê chuẩn và điều chuyển nội dung này sang Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển trực tiếp kèo nhà cái thì các nội dung sẽ tiếp tục duy trì và thực hiện chế độ phân cấp để tập trung chăm lo cho phát triển trực tiếp kèo nhà cái.
Tham gia trả lời chất vấn đại biểu liên quan đến phát triển lĩnh vực văn hóa, phát triển du lịch có liên quan đến chính sách dân tộc và công tác dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có phát triển lĩnh vực văn hóa, bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Đây là một chủ trương lớn và có rất nhiều chính sách trong từng giai đoạn khác nhau được tổ chức thực hiện.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trả lời chất vấn chiều 5/6.
Theo tổng kết của Ủy ban Dân tộc, chính sách trực tiếp kèo nhà cái ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được triển khai một cách đồng bộ, toàn diện, trên các lĩnh vực như: việc bảo tồn tiếng nói, chữ viết, lễ hội, phong tục tập quán, các hoạt động trực tiếp kèo nhà cái nghệ thuật, xây dựng trực tiếp kèo nhà cái phi vật thể, thiết chế trực tiếp kèo nhà cái ở các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được quan tâm, được triển khai khá đồng bộ.
Trong đó, đối với việc bảo tồn tiếng nói, chữ viết, lễ hội, phong tục, tập quán, đến nay hầu như tất cả các tỉnh, thành phố đã triển khai thông qua các chính sách do Chính phủ ban hành. Về xây dựng hệ thống bảo tàng để bảo tồn, gìn giữ, hiện có 3 bảo tàng cấp Trung ương, 65 bảo tàng cấp tỉnh thực hiện việc sưu tầm, kiểm kê và trưng bày các giá trị trực tiếp kèo nhà cái truyền thống của các dân tộc nói chung, trong đó có các dân tộc thiểu số nói riêng. Đã triển khai 407 dự án sưu tầm, bảo tồn và phát triển bản sắc trực tiếp kèo nhà cái phi vật thể của vùng đồng bào dân tộc thiểu số; có 145 di sản trực tiếp kèo nhà cái phi vật thể của dân tộc thiểu số đã được đưa vào danh mục di sản trực tiếp kèo nhà cái phi vật thể cấp quốc gia; 559 người dân tộc thiểu số được công nhận là nghệ nhân.
Đại biểu Bố Thị Xuân Linh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận nêu câu hỏi chất vấn về phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cũng cho biết, theo Kết luận 65 của Bộ Chính trị đã nêu 8 nhóm nhiệm vụ giải pháp, trong đó có một nhóm nhiệm vụ giải pháp rất quan trọng đó là nâng cao mức thụ hưởng văn hóa của người dân; đầu tư xây dựng hệ thống thiết chế cơ sở văn hóa cho từng vùng, từng địa phương và quan tâm tu sửa các công trình lịch sử văn hóa.
Trên tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và đã được Quốc hội ban hành Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội: Phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 là cơ sở để ban hành Nghị quyết số 120/2020/QH14 của Quốc hội: Phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030. Theo đó, trong tổng số 10 dự án có 1 dự án tập trung bảo tồn, phát huy, gìn giữ bản sắc văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Theo đó, dự án đặt mục tiêu 80% các thôn có nhà trực tiếp kèo nhà cái; 50% số thôn có các đội trực tiếp kèo nhà cái, văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên. Tính đến hết năm 2023, hai mục tiêu này cơ bản đã đạt. Như vậy, so với mục tiêu Quốc hội đặt ra cơ bản đã đạt về các chỉ tiêu chủ yếu trong giai đoạn này.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho biết thêm về các chỉ tiêu chủ yếu trong giai đoạn này là sẽ bảo tồn 120 lễ hội của các dân tộc thiểu số trên phạm vi vùng đồng bào dân tộc thiểu số; ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ đầu tư xây dựng 20 mô hình trực tiếp kèo nhà cái cấp thôn; xây dựng 800 câu lạc bộ và sinh hoạt trực tiếp kèo nhà cái dân gian tại các thôn bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số; hỗ trợ xây dựng 3.590 thiết chế trực tiếp kèo nhà cái thể thao cấp thôn; xây dựng 80 điểm đến du lịch tiêu biểu của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; thực hiện 200 dự án sưu tầm, phục dựng, bảo tồn, phát huy trực tiếp kèo nhà cái phi vật thể đang có nguy cơ mai một…
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng khẳng định, hiện nay các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 120 đã được ban hành, các địa phương đang tổ chức triển khai dự án này. Dưới góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Bộ trưởng cho rằng, nếu Bộ VHTTDL và các địa phương triển khai đầy đủ, giải ngân hết số vốn đã được bố trí sẽ cơ bản đáp ứng yêu cầu, mong muốn bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc dân tộc.
Quang cảnh phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 5/6.
Về giải pháp để huy động nguồn vốn và các giải pháp về quản lý, cũng như phát triển các sản phẩm du lịch trực tiếp kèo nhà cái, Bộ trưởng bày tỏ sự đồng tình với phần trả lời của Bộ trưởng Bộ VHTTDL trong thời gian tới, Ủy ban Dân tộc sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ VHTTDL triển khai nghiêm túc và đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đã ban hành; đồng thời trong năm 2025 sẽ phối hợp với Bộ VHTTDL tổng kết toàn diện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, trong đó có dự án về phát triển trực tiếp kèo nhà cái; từ đó đề ra các giải pháp thực hiện trong giai đoạn 2026-2030.
