Những quyền lợi chỉ trực tiếp kèo nhà cái nữ mới được hưởng
(Tổ Quốc) - Không bị xử lý kỷ luật khi mang thai và nuôi con nhỏ; được đơn phương chấm dứt HĐLĐ khi đang nghỉ thai sản... cùng nhiều quyền lợi khác là điều mà lao động nữ cũng như người sử dụng lao động cần chú ý.
Được khám chuyên khoa phụ sản 1 lần/năm
Căn cứ khoản 1, 2 Điều 21Luật An toàn, vệ sinh trực tiếp kèo nhà cáivà khoản 1 Điều 80Nghị định 145/2020/NĐ-CP, NLĐ được khám sức khỏe ít nhất 1 lần/năm. Đối với NLĐ làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, NLĐ là người khuyết tật, NLĐ chưa thành niên, NLĐ cao tuổi được khám sức khỏe ít nhất 06 tháng một lần.
Tại các kỳ khám sức khỏe định kỳ, nếu NLĐ là nữ sẽ phải được khám chuyên khoa phụ sản theo danh mục khám chuyên khoa phụ sản do Bộ Y tế ban hành.
Được nghỉ 30 phút/ngày trong thời gian hành kinh
Theo quy định tại khoản 4 Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, khoản 3 Điều 80Nghị định 145/2020/NĐ-CP, lao động nữ trong thời gian hành kinh được nghỉ mỗi ngày 30 phút, tính vào giờ làm việc và hưởng đủ lương theo hợp đồng lao động.
Số ngày có thời gian nghỉ trong thời gian hành kinh do hai bên thỏa thuận nhưng tối thiểu là 03 ngày làm việc/tháng.
Trường hợp không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái đồng ý thì NLĐ sẽ được trả thêm tiền lương tương ứng với thời gian được nghỉ mà vẫn làm việc.

Được nghỉ 60 phút/ngày trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi
Khoản 4 Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019và Khoản 4 Điều 80Nghị định 145/2020/NĐ-CPquy định lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 60 phút/ngày trong thời gian làm việc để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái.
Được chuyển công việc nhẹ hơn khi mang thai và nuôi con dưới 12 tháng tuổi
Theo khoản 2 Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, lao động nữ làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm nghề, công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con khi mang thai và có thông báo cho người sử dụng lao động biết thì được người sử dụng lao động chuyển sang làm công việc nhẹ hơn, an toàn hơn mà không bị cắt giảm tiền lương và quyền, lợi ích cho đến hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Đồng thời, Điều 142Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019cũng quy định người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái phải cung cấp đầy đủ thông tin về tính chất nguy hiểm, nguy cơ, yêu cầu của công việc để NLĐ lựa chọn và phải bảo đảm điều kiện an toàn, vệ sinh trực tiếp kèo nhà cái cho NLĐ theo quy định khi sử dụng họ làm công việc thuộc danh mục nghề, công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con (Phụ lục kèm theoThông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH).
Không phải làm đêm, làm thêm, đi công tác xa khi mang thai hoặc nuôi con nhỏ
Theo khoản 1 Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, người sử dụng lao động không được sử dụng lao động nữ làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa trong trường hợp sau đây:
- Mang thai từ tháng thứ 07 hoặc từ tháng thứ 06 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo;
- Đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp được NLĐ đồng ý.

Được ưu tiên giao kết hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái mới khi hợp đồng hết hạn trong thời gian mang thai hoặc nuôi con nhỏ
Theo khoản 3 Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian lao động nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới.
Không bị xử lý kỷ luật khi mang thai và nuôi con nhỏ
Căn cứ điểm d khoản 4 Điều 122Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, người sử dụng lao động không được xử lý kỷ luật đối với NLĐ đang trong thời gian mang thai; nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Do đó, nếu vi phạm nội quy trực tiếp kèo nhà cái trong thời gian mang thai và nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trực tiếp kèo nhà cái nữ sẽ không bị xử lý kỷ luật.
Tuy nhiên, hết thời gian mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng thì trực tiếp kèo nhà cái nữ vẫn có thể bị xử lý kỷ luật do thời hiệu xử lý kỷ luật trực tiếp kèo nhà cái có thể kéo dài.
Được nghỉ thai sản trước và sau sinh con 6 tháng
Theo Điều 139Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, chế độ thai sản đối với lao động nữ quy định như sau:
- trực tiếp kèo nhà cái nữ được nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng; thời gian nghỉ trước khi sinh không quá 02 tháng.
Trường hợp trực tiếp kèo nhà cái nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ 02 trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
- Trong thời gian nghỉ thai sản, lao động nữ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về BHXH.
- Hết thời gian nghỉ thai sản, nếu có nhu cầu, trực tiếp kèo nhà cái nữ có thể nghỉ thêm một thời gian không hưởng lương sau khi thỏa thuận với người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái.
- Trước khi hết thời gian nghỉ thai sản, trực tiếp kèo nhà cái nữ có thể trở lại làm việc khi đã nghỉ ít nhất được 04 tháng nhưng NLĐ phải báo trước, được người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái đồng ý và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc đi làm sớm không có hại cho sức khỏe của NLĐ. Trong trường hợp này, ngoài tiền lương của những ngày làm việc do người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái trả, trực tiếp kèo nhà cái nữ vẫn tiếp tục được hưởng trợ cấp thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Được đảm bảo việc làm sau chế độ thai sản
Điều 140Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019yêu cầu NLĐ phải được bảo đảm việc làm cũ khi trở lại làm việc sau khi nghỉ hết thời gian theo quy định tại Điều 139Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019mà không bị cắt giảm tiền lương và quyền, lợi ích so với trước khi nghỉ thai sản; trường hợp việc làm cũ không còn thì người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái phải bố trí việc làm khác cho họ với mức lương không thấp hơn mức lương trước khi nghỉ thai sản.
Không bị sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái khi mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi
Điều 137Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019nghiêm cấm người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng với NLĐ vì lý do kết hôn, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng khi mang thai
Theo khoản 1 Điều 138Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019, lao động nữ mang thai nếu tiếp tục làm việc mà có ảnh hưởng xấu tới thai nhi và có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh thì có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
Trường hợp này vẫn được coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng hợp pháp dù không đảm bảo thời gian báo trước theo quy định của pháp luật.
Được tạm hoãn hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái khi mang thai
Điều 138Bộ luật trực tiếp kèo nhà cái 2019cho phép trực tiếp kèo nhà cái nữ mang thai mà có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi, được quyền tạm hoãn thực hiện hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái.
Khi tạm hoãn hợp đồng, trực tiếp kèo nhà cái nữ mang thai phải thông báo cho người sử dụng kèm theo xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh.
Trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái, thời gian tạm hoãn do NLĐ thỏa thuận với người sử dụng trực tiếp kèo nhà cái nhưng tối thiểu phải bằng thời gian do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền chỉ định tạm nghỉ. Trường hợp không có chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về thời gian tạm nghỉ thì hai bên thỏa thuận về thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng trực tiếp kèo nhà cái.
Được hưởng BHXH chế độ thai sản
Theo quy định tại Điều 32Luật Bảo hiểm xã hội 2014, trong thời gian mang thai, trực tiếp kèo nhà cái nữ được nghỉ việc đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày. Trường hợp ở xa cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.
Khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì trực tiếp kèo nhà cái nữ được nghỉ việc tối đa 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi; 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi; 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi; 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên (theo Điều 33Luật Bảo hiểm xã hội 2014).
Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng (theo Điều 34Luật Bảo hiểm xã hội 2014).