Cân nhắc hai luồng ý kiến

Đầu giờ sáng 21/5, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, vấn đề phạm vi điều chỉnh, quy định đối tượng hộ kinh doanh vào dự thảo Luật hiện nổi lên hai luồng ý kiến.

Luồng ý kiến thứ nhất đó là, nhất trí đưa nội dung quy định về hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào dự thảo luật như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 vì 3 lý do.

Lý do thứ nhất là nội dung quy định về hộ kinh nhận định kèo nhà cái tại dự thảo Luật dựa trên cơ sở luật hóa tối đa các quy định đã được áp dụng ổn định trong thực tiễn của Nghị định số 78/2015/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký nhận định kèo nhà cái nghiệp.

Thứ hai là Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp năm 1999, 2005 và năm 2014 đã có điều khoản quy định về hộ kinh nhận định kèo nhà cái và giao Chính phủ quy định chi tiết. Do đó, xét về bản chất thì việc quy định một Chương về hộ kinh nhận định kèo nhà cái trong dự thảo luật chỉ là việc bổ sung, hoàn thiện, cụ thể hóa các quy định chung đã có về hộ kinh nhận định kèo nhà cái.

Lý do cuối cùng đó là việc quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái trong dự thảo luật sẽ có tác động tích cực, xóa bỏ hạn chế về thương quyền và nâng cao địa vị pháp lý của hộ kinh nhận định kèo nhà cái.

Về luồng ý kiến thứ hai, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, đó là đề nghị không quy định nội dung về hộ kinh doanh vào dự thảo luật, mà xem xét, ban hành một luật riêng về hộ kinh doanh. Vì xét về bản chất, hộ kinh doanh là một loại hình kinh doanh nên quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh cần phải được điều chỉnh bởi luật, chứ không thể quy định bằng Nghị định.

“Việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo luật là không phù hợp vì hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật Doanh nghiệp” - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Vũ Hồng Thanh số lượng về đối tượng chịu tác động là hộ kinh nhận định kèo nhà cái rất lớn. Vì vậy, cần có thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá thực tiễn và tham vấn để hoàn thiện khung khổ pháp luật tốt nhất điều chỉnh và áp dụng cho chủ thể hộ kinh nhận định kèo nhà cái, tránh những tác động bất lợi tới hoạt động của các hộ kinh nhận định kèo nhà cái.

“Qua nghiên cứu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất lựa chọn loại ý kiến thứ 2”, ông Vũ Hồng Thanh cho biết.

Không nên đưa vào hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp mà xây dựng Luật mới

Thảo luận về dự án Luật Doanh nghiệp sửa đổi, đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) bày tỏ đồng tình với ý kiến thứ 2 mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề xuất. Theo đó, đại biểu này đề nghị không quy định hộ kinh doanh vào dự thảo Luật. Bởi, việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo Luật là không phù hợp vì hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật Doanh nghiệp.

“Hộ kinh nhận định kèo nhà cái hiện nay hầu hết là bán buôn nhỏ lẻ khác biệt với nhận định kèo nhà cái nghiệp tư nhân, công ty hợp danh công ty cổ phần và TNHH. Vì vậy, để tránh tình trạng nhận định kèo nhà cái nghiệp manh mún, siêu nhỏ thì cần cân nhắc và không nên đưa hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào đối tượng của Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp. Cần xây dựng một Luật riêng để điều chỉnh đối tượng này cho phù hợp hơn” - đại biểu Nguyễn Thanh Thủy nhấn mạnh.

Bày tỏ quan điểm của mình, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, việc sửa đổi Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp là cần thiết và phù hợp với tình hình thực tiễn của nước ta trong xu thế, tình hình phát triển kinh tế tư nhân ngày càng mở rộng khắp.

Về phạm vi điều chỉnh, vị đại biểu đoàn Đồng Tháp đồng tình ý kiến thứ 2, không quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật. Bởi, xét về bản chất, hộ kinh nhận định kèo nhà cái là hộ sản xuất, mua bán sản phẩm phục vụ người tiêu dùng, lưu thông ra thị trường nhưng quy mô nhỏ lẻ, người lao động chủ ý là gia đình, về pháp lý chỉ có một người đứng ra làm chủ đại diện của cơ sở. Như vậy, không rõ ràng, không có tính ràng buộc cho mỗi người làm đại diện.

Mặt khác, hộ kinh nhận định kèo nhà cái không phải là nhận định kèo nhà cái nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và là đối tượng áp dụng theo Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp. Tuy nhiên, vị đại biểu này cho rằng, hiện nay chúng ta quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái có người lao động dưới 10 người là quá rộng. Trong khi đó nhận định kèo nhà cái nghiệp tư nhân có lao động từ 5 người trở lên là có thể thành lập nhận định kèo nhà cái nghiệp.

“Nên chăng cần phải quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái có lao động ít hơn như hiện nay, như vậy sẽ giảm đáng kể hộ kinh nhận định kèo nhà cái, dễ hơn cho công tác quản lý. Thực tế đã có không ít hộ kinh nhận định kèo nhà cái quy mô lớn, không thua kém nhận định kèo nhà cái nghiệp vừa, như vậy là không hợp lý, dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh” - đại biểu Hòa nói.

Theo đại biểu Mai Sỹ Diến (Thanh Hóa), Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp năm 2014 quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái sử dụng 10 lao động trở lên phải đăng ký thành lập nhận định kèo nhà cái nghiệp. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua việc vận động các hộ kinh nhận định kèo nhà cái đủ điều kiện thành lập nhận định kèo nhà cái nghiệp là chưa hiệu quả. Theo thống kê, có 5 triệu kinh nhận định kèo nhà cái nhưng chỉ có 1,7 triệu hộ đang nộp thuế.

“Vấn đề tạo điều kiện cho 5 triệu hộ kinh nhận định kèo nhà cái cho hiệu quả này là một việc lớn mà cần phải có Luật riêng để điều chỉnh. Nếu đặt mục tiêu đưa hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào quản lý theo Luật để tăng cường quản lý thuế thì phải cân nhắc ký để khi ban hành phải tạo động lực cho kinh tế tư nhân phát triển” - đại biểu Mai Sỹ Diễn nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội) nêu quan điểm, Luật Doanh nghiệp sửa đổi lần này đã khắc phục được nhiều điểm tồn tại của Luật năm 2014. Đại biểu này bày tỏ nhất trí với việc ban hành Luật riêng về hộ kinh doanh. Bởi, hiện nay, theo thống kê thì hộ kinh doanh số lượng rất lớn, 5 triệu hộ nhưng thực tế hơn nhiều vì chúng ta chưa có đánh giá, tổng kết. Chính vì vậy, ban hành Luật cần phải tổng kết, đánh giá để khi ra đời tất cả các hộ kinh doanh sẽ phát triển, thực hiện theo Luật.

Đưa hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp nhưng vẫn áp dụng quy định đặc thù

Theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình), hộ kinh nhận định kèo nhà cái là “chiếc nôi” trong làn sóng khởi nghiệp đầu tiên cho nền kinh tế của nước ta, là “cứu tinh” cho những người kinh nhận định kèo nhà cái nhỏ, đóng góp rất lớn vào tăng trưởng, đảm bảo công ăn việc làm, an sinh xã hội.

Ông Vũ Tiến Lộc bày tỏ quan điểm, các hộ kinh nhận định kèo nhà cái có thể được đưa vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp. Bản chất pháp lý, kinh tế của hộ kinh nhận định kèo nhà cái là nhận định kèo nhà cái nghiệp cho nên phương án đột phá là Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp cần quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái là nhận định kèo nhà cái nghiệp tư nhân. nhận định kèo nhà cái nghiệp tư nhân đăng ký bởi cá nhân, không có tư cách pháp nhân nên có thể giữ nguyên tên gọi là hộ kinh nhận định kèo nhà cái và chủ hộ kinh nhận định kèo nhà cái thì không phải sau một đêm bừng tỉnh trở thành giám đốc.

Cũng theo vị đại biểu đoàn Thái Bình, đưa hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp nhưng vẫn được áp dụng theo quy định đặc thù, về cơ bản giữ nguyên mức sơ khai như hiện nay: nộp thuế, kê khai, quản lý nhà nước và không phát sinh thêm chi phí, thủ tục hành chính phiền hà mà vẫn tạo điều kiện thuận lợi để hỗ trợ thúc đẩy hoạt động kinh nhận định kèo nhà cái của các hộ. Nếu thận trọng hơn, cần quy định hộ kinh nhận định kèo nhà cái thành một chương của Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp để có điều kiện trở thành bước đệm cho một bộ Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp hướng tới chuẩn mực chung của thế giới.

“Đưa hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp dù cho phương án nào thì cũng không phải đưa ra quy định để trói buộc hộ kinh nhận định kèo nhà cái mà chỉ có thể là đưa ra các điều kiện thuận lợi để hộ kinh nhận định kèo nhà cái phát triển. Đưa ra một Luật riêng về hộ kinh nhận định kèo nhà cái là không nên, bởi nếu đưa ra Luật này thì Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới có Luật về hộ kinh nhận định kèo nhà cái” - đại biểu Vũ Tiến Lộc nói.

Cần ít nhất 3 năm mới xây dựng được Luật

Nói về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, việc đưa đối tượng hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp sẽ có lợi cho hộ kinh nhận định kèo nhà cái, chứ không hề cản trở hoạt động của loại hình này.

"Việc đưa vào luật cũng khẳng định tính định danh cho loại hình hộ kinh nhận định kèo nhà cái, tạo cơ chế bảo vệ quyền lợi, áp dụng các chương trình hỗ trợ, gỡ bỏ rào cản, vướng mắc trong quản lý các hộ kinh nhận định kèo nhà cái" - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vấn đề này không làm phát sinh các thủ tục hành chính, đồng thời thúc đẩy hộ kinh nhận định kèo nhà cái chuyển đổi mô hình hoạt động thành nhận định kèo nhà cái nghiệp.

Theo vị Bộ trưởng này, nếu đưa đối tượng hộ kinh nhận định kèo nhà cái vào luật riêng thì sẽ cần ít nhất 3 năm nữa mới xây dựng xong được luật. Do đó, khi nào cần thiết sẽ xây dựng luật trên cơ sở chuyển toàn bộ nội dung được quy định trong Luật nhận định kèo nhà cái nghiệp sang luật mới.