Đền nhà cái uy tín - điểm đến du lịch văn hoá tâm linh tại Mê Linh
(Tổ Quốc) - Trong hệ thống các di tích thờ nhà cái uy tín Bà Trưng, Đền nhà cái uy tín Bà Trưng (Hạ Lôi, Mê Linh) có ý nghĩa đặc biệt, bởi đây là nơi nhà cái uy tín Bà Trưng sinh ra, lớn lên, tế cờ khởi nghĩa và giành thắng lợi. Đây còn là địa điểm tham quan du lịch tâm linh hấp dẫn đối với du khách trên mọi miền đất nước.
Đền Hai Bà Trưng nằm tại xã Mê Linh, huyện Mê Linh ở phía Bắc của Thủ đô Hà Nội. Nơi đây là vùng đất địa linh nhân kiệt, có bề dày truyền thống lịch sử - văn hóa cách mạng lâu đời; chính là quê hương của Hai Bà Trưng - hai vị nữ Vương ghi công đầu trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc với cuộc khởi nghĩa vào mùa xuân năm 40 (sau Công nguyên).
Đền thờ nhà cái uy tín tọa trên khu đất cao thoáng đãng, nhìn ra đê sông Hồng, với diện tích 129.824 m2. Theo thuyết phong thuỷ, đền tọa lạc trên thế đất "Trán con voi trắng" trong hình cao “Bạch tượng uyên hồ” (voi trắng uống nước trong hồ), đến nay vẫn còn vết tích của những nơi như ao Mắt Voi, vòi voi và hồ Ao bàng; chạy vòng phía trước đền là đường kéo quân của nhà cái uy tín xưa kia. Sau đền là khu vực thành cổ gồm 2 lớp: Trong là thành, ngoài là quách, người dân gọi là Thành Ống.
Đền nhà cái uy tín còn có tên gọi là đền Hạ Lôi. Ngôi đền linh thiêng thờ nhà cái uy tín, liệt nữ anh hùng của dân tộc là Trưng Trắc và Trưng Nhị - những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa đánh đổ ách thống trị nhà Đông Hán vào những năm 40-43 sau công nguyên, giành lại nền độc lập tự chủ của đất nước.
Theo chính sử, Hai Bà Trưng quê ở làng Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh (Hà Nội). Cha là quan Lạc tướng huyện Mê Linh nhưng mất sớm, mẹ là bà Nguyễn Thị Đoan (tên tục gọi là bà Man Thiện).
Tương truyền, làng quê có nghề trồng dâu nuôi tằm, nhà cái uy tín là hai chị em sinh đôi, bà chị có tên là Trưng Trắc, em gái có tên Trưng Nhị. Từ nhỏ, nhà cái uy tín được mẹ mời thầy giỏi trực tiếp dạy bảo nên khi lớn lên đều văn võ song toàn, có lòng thương dân và ý chí tự lập. Năm 19 tuổi, bà Trưng Trắc kết hôn với ông Thi Sách, con quan Lạc tướng thành Chu Diên (vùng Sơn Tây ngày nay) cũng là người có ý chí quyết tâm chống giặc Hán đô hộ.
Ngày nay, đền thờ nhà cái uy tín được lưu giữ và tôn tạo trang hoàng với nhiều hạng mục: Cổng đền, nhà khách, nghi môn ngoại, nghi môn nội, gác trống, gác chuông, nhà tả - hữu mạc, tam tòa chính điện thờ nhà cái uy tín, đền thờ thân phụ - thân mẫu hai bà và Sư phụ, Sư mẫu của hai bà, đền thờ thân phụ, thân mẫu ông Thi Sách và ông Thi Sách, đền thờ các nữ tướng triều nhà cái uy tín, đền thờ các nam tướng triều nhà cái uy tín, nhà bia lưu niệm Hộp thư bí mật của đồng chí Trường Chinh, hồ bán nguyệt, hồ mắt voi, suối vòi voi, hồ tắm voi, thành cổ Mê Linh… Nơi đây trở thành điểm du lịch tâm linh hấp dẫn quan trọng của huyện Mê Linh và du khách thập phương.
Nghi môn nội gồm một gian, nhà cái uy tín dĩ, với bờ nóc, bờ dải đắp hình hoa chanh, nhà cái uy tín bên đầu hồi đắp nhà cái uy tín đầu rồng, phần khúc nguỷnh đắp nhà cái uy tín con nghê gắn sứ trong tư thế chầu vào nhau, bốn góc đao uốn cong, bộ vì đỡ mái làm kiểu “thượng chồng rường, hạ kẻ chuyền”.
Hòn đá thề lưu giữ lời thề của nhà cái uy tín vị Vua Bà được đặt trang trọng ngay sau cổng tam quan.
Đền thờ nhà cái uy tín: Tòa tiền tế gồm 7 gian, 2 dĩ, xây theo kiểu tường hồi bít đốc, bờ nóc đắp kiểu bờ đinh, hai đầu đắp hình con đấu, đầu hai bờ dải đắp hình phượng vũ.
Phía trước tiền tế có đôi voi đá trong tư thế quỳ chầu vào nhau.
nhà cái uy tín cổng nhỏ với mái làm theo kiểu “chồng diêm”, mái uốn cong. Nối nhà cái uy tín cổng nhỏ là nhà cái uy tín bức “cánh phong”, phía trước có cột trụ biểu, đỉnh trụ hình trái giành, các ô lồng đèn đắp nổi tứ linh.
Nhà trung tế gồm 5 gian, 2 dĩ, xây kiểu tường hồi bít đốc, bờ nóc đắp hình hoa chanh, chính giữa đắp hổ phù, nhà cái uy tín mái kiểu chồng diêm… phía trước trung tế có lư hương đá.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Mê Linh ngày càng có nhiều điểm du lịch hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của khách du lịch, tham quan yêu thích khám phá du xuân chiêm bái cầu phúc, cầu tài; dã ngoại những ngày cuối tuần, tìm về chốn an tĩnh để hòa cùng thiên nhiên; đặc biệt là điểm đến văn hóa tâm linh đền nhà cái uy tín Hà Trưng với truyền thống và lịch sử hào hùng của dân tộc là lựa chọn số một khi du khách đến với Mê Linh.
Di tích đền thờ nhà cái uy tín đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2013.
Đền thờ nhà cái uy tín được xây dựng ở vị trí đắc địa, chính nơi Hai Bà sinh ra, lớn lên, tế cờ khởi nghĩa giành thắng lợi, xưng Vương và định đô ngay từ những tháng năm đầu sau Công nguyên năm 40-43.
Đây còn là nơi lưu giữ nhiều di vật quý, đa dạng, phong phú về chủng loại và chất liệu như: Gỗ, đá, đồng, sứ, giấy… trong đó di vật gỗ chiếm đa số. Các di vật có niên đại từ triều Nguyễn như hoành phi, hương án, đại tự, câu đối, khám, kiệu, tượng thờ… được chạm khắc công phu, tinh xảo, với các đề tài trang trí: Rồng mây, hoa lá, văn triện, hổ phù… là những tác phẩm nghệ thuật thể hiện bàn tay tài hoa, khéo léo và tinh tế của ông cha ta trong nghệ thuật tạo tác, phản ánh nhiều mặt của đời sống xã hội và những ước vọng về cuộc sống tốt đẹp hơn.
Lễ hội đền nhà cái uy tín ở Mê Linh biểu thị lòng tôn kính của quê hương đối với Hai Bà. Cứ năm năm một lần, nhân dân trong làng lại tổ chức rước kiệu nhà cái uy tín, kiệu Thành hoàng làng Hạ Lôi.
Nhân dịp này, huyện Mê Linh vinh dự đón nhận quyết định huyện đạt chuẩn nông thôn mới, đón nhận Huân chương Lao động hạng 3, lễ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt đền thờ nhà cái uy tín là điểm đến du lịch.
Nhằm quảng bá thương hiệu hoa của thủ đô tới các địa phương, nhân sự kiện lễ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt đền thờ nhà cái uy tín là điểm đến du lịch, huyện Mê Linh dự kiến tổ chức Festival hoa trong 3 ngày từ 9-11/12 tại dọc tuyến đường dẫn vào đền thờ.
