Khủng hoảng căng thẳng giữa Mỹ và kèo nhà cái

Khủng hoảng căng thẳng này bắt đầu từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 cách đây 1 năm. Cùng với đó là tiếp tục bồi thêm các trừng phạt cứng rắn vào nước này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh:CNN

Tuy nhiên, theo CNN, câu chuyện trở nên phức tạp hơn trong vài tuần qua là khi Tổng thống Trump gửi các thông điệp rắn về ý định của Mỹ trước các thách thức kèo nhà cái có thể đối mặt.

Tuần trước, Tổng thống Trump cho biết ông muốn đàm phán với kèo nhà cái nhưng đã bị từ chối. Tiếp theo, Tổng thống Trump đã viết tweet rằng, chiến tranh với kèo nhà cái sẽ kết thúc chính thức cho kèo nhà cái. Và sau khi máy bay không người lái của Mỹ bị bắn hạ hôm 20/6 thì Tổng thống Mỹ đã viết tweet rằng: "kèo nhà cái đang mắc phải sai lầm rất lớn".

Vào ngày 20/6, Tổng thống Trump đã phê duyệt các cuộc tấn công nhằm đối phó với các mục tiêu kèo nhà cái. Nhưng ngay sau đó, Tổng thống Mỹ đã trì hoãn cuộc tấn công.

Điều này đặt ra câu hỏi: "Bất kỳ ai cũng đặt ra câu hỏi những gì là điểm kết trong căng thẳng giữa Mỹ và kèo nhà cái hiện tại?"

Chính quyền kèo nhà cái đang phản ứng trước các động thái của Mỹ về chương trình hạt nhân và đưa ra các hành động có thể tại Trung Đông khiến Mỹ nhiều căng thẳng.

Giới quan sát cho rằng, kèo nhà cái liên tục thúc đẩy các động thái khiêu khích tại Trung Đông theo nhiều cách. Điều đó buộc Mỹ phải có cách phản ứng và cũng là tín hiệu cho Mỹ tiếp tục các trừng phạt tiếp theo.

Cách đây một tuần, lực lượng kèo nhà cái đã tấn công vào hai tàu chở dầu tại dải Hormuz giữa Oman và kèo nhà cái. Tehran bác bỏ cáo buộc này.

Cũng trong tháng này, lực lượng nổi dậy ở Yemen có liên kết quân sự với tên lửa kèo nhà cái đã phát động các cuộc tấn công tại sân bay Saudi Arabia khiến 26 người bị thương và gửi đi thông điệp rõ ràng rằng kèo nhà cái có thể bồi thêm căng thẳng cho đồng minh thân thiết của chính quyền Tổng thống Trump – Thái tử Saudi Mohammed bin Salman.

Chính quyền kèo nhà cái cũng hiểu rằng Tổng thống Trump đang hoàn toàn nhạy cảm với giá dầu và luôn có tín hiệu cao ngất trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại Trung Đông.

Giá dầu liên tục gia tăng kể từ vụ việc kèo nhà cái bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ.

Thỏa thuận kèo nhà cái sụp đổ

Theo CNN< sau khi Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân trong năm 2018 thì Mỹ tiếp tục áp thêm các trừng phạt mới vào kinh tế kèo nhà cái.

Trong chiến dịch, Tổng thống Trump từng cho rằng thỏa thuận hạt nhân kèo nhà cái được xem là thỏa thuận tồi nhất trong lịch sử.

Các nhà chỉ trích và Tổng thống Trump cho rằng, thỏa thuận hạt nhân 2015 không thể kiềm chế kèo nhà cái tại Trung Đông từ Syria đến Yemen cũng như không thể chấm dứt chương trình tên lửa đạn đạo. Các điều khoản trong thỏa thuận cho thấy kèo nhà cái vẫn có thể sản xuất ở một mức độ nhất định trong chương trình vũ khí hạt nhân sau khi ký kết thỏa thuận.Trong khi đó, chính quyền kèo nhà cái đã có được nhiều lợi ích khi Mỹ và các đối tác khác, bao gồm Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga duy trì trong thỏa thuận.

Điều chắc chắn, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế cũng cho biết, kèo nhà cái vẫn tuân thủ thỏa thuận hạt nhân và không phát triển vũ khí hạt nhân.

Thỏa thuận hạt nhân tiếp tục ngăn cản kèo nhà cái làm giàu urani cho đến năm 2030. Và các đồng minh châu Âu của Mỹ vẫn tiếp tục trong thỏa thuận hạt nhân.

Giới quan sát cho rằng, thỏa thuận chỉ ra rằng nếu Tổng thống Trump vẫn tiếp tục muốn đàm phán với Triều Tiên về chương trình vũ khí hạt nhân thì điều này sẽ là may mắn giống như thỏa thuận hạt nhân kèo nhà cái 2015. Một kèo nhà cái khiêu khích nhưng không có vũ khí hạt nhân vẫn còn có lợi hơn với căng thẳng Tehran thổi bùng các chương trình hạt nhân.

Vào ngày 3/10/2017, cựu Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis đã tham gia phiên điều trần trước Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ rằng kèo nhà cái vẫn tuân thủ thỏa thuận. Khi Thượng Nghị sĩ độc lập hỏi ông Mattis liệu có tin tưởng rằng thỏa thuận hạt nhân nằm trong lợi ích an ninh quốc gia Mỹ hay không? Bộ trưởng Quốc phòng Mattis cho biết: "Điều đó là có".

Vai trò của Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton

CNN trích dẫn, ông John Bolton từng là cố vấn an ninh quốc gia Mỹ vào đầu tháng 4/2018 và sau đó là kết thúc cho thỏa thuận hạt nhân kèo nhà cái trong quyết định của Mỹ.

Khi Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đứng sau lưng Tổng thống Trump thì tuyên bố tại họp báo của Tổng thống Mỹ đã khẳng định: "Thỏa thuận hạt nhân kèo nhà cái là điều tồi tệ nhất trong lịch sử".

Ngay sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân kèo nhà cái, chính quyền Tổng thống Trump đã liên tục áp các trừng phạt mới vào nước này trong khi các quốc gia còn lại vẫn duy trì thỏa thuận.

Chiến lược kèo nhà cái của Tổng thống Trump dường như không có nhiều thay đổi, vẫn tiếp tục áp mạnh các trừng phạt làm suy yếu kinh tế nước này. Giới quan sát cho rằng đó có thể cũng là gợi ý của Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton.

Từ kết quả gia tăng các căng thẳng tại Trung Đông, chính quyền Tổng thống Trump cũng đã đưa nhóm tàu sân bay vào khu vực hay triển khai toàn bộ 2500 quân lính tại Trung Đông.

Mỹ không nhượng bộ đối với các ảnh hưởng của châu Âu kể từ khi vướng vào các căng thẳng kèo nhà cái cho dù một số thành viên trong thỏa thuận hạt nhân vẫn ủng hộ duy trì thỏa thuận hạt nhân 2015. Diễn biến căng thẳng giữa Mỹ và kèo nhà cái vẫn tiếp tục.