Đại tá PGS. TS. Nguyễn Viết Lượng - Phó Chính ủy Học viện Quân Y, cho biết những nguyên tắc cần làm ngay để cấp cứu cho bệnh nhân trực tiếp kèo nhà cái:

Tách nạn nhân khỏi nguồn trực tiếp kèo nhà cái

Khi bị trực tiếp kèo nhà cái, do điện, do hóa chất, hay do nước nóng, việc đầu tiên là tách nạn nhân khỏi nguồn gây trực tiếp kèo nhà cái.

Với trực tiếp kèo nhà cái điện cần lưu ý cắt nguồn điện, tránh tình trạng hở điện gây giật dây truyền.

Đặc biệt với những trường hợp bị trực tiếp kèo nhà cái điện, sau khi tách bệnh nhân ra khỏi nguồn điện, nhiều trường hợp bị ngừng tim đột ngột. Lúc này cần làm hô hấp nhân tạo, ép tim cho bệnh nhân xong mới tiến hành sơ cứu.

Ngâm ngay vùng trực tiếp kèo nhà cái vào nước

Ngâm vùng trực tiếp kèo nhà cái vào nước, hoặc cho vùng trực tiếp kèo nhà cái vào vòi nước đang chảy là cách sơ cứu đúng, khoa học nhất giúp hạ nhiệt tại vùng da bị trực tiếp kèo nhà cái, giảm trực tiếp kèo nhà cái sâu.

Việc quan trọng nhất trong sơ cứu là giảm nhiệt của tác nhân gây trực tiếp kèo nhà cái trên da, qua đó làm giảm độ nặng của vết trực tiếp kèo nhà cái. Thời gian sơ cứu vết trực tiếp kèo nhà cái được ví như thời gian vàng, có ý nghĩa quyết định tới mức độ nặng - nhẹ của trực tiếp kèo nhà cái cũng như thời gian điều trị sau này.

Thông thường, nhiều nạn nhân trực tiếp kèo nhà cái điện thường được bế xốc ngay tới viện, trong khi đó, tim ngừng đập, ngừng thở dù chỉ 5 phút thì não đã bị tổn thương, có cứu được bệnh nhân trực tiếp kèo nhà cái thì nguy cơ sống thực vật rất cao.

Cách sơ cứu đúng nhất, áp dụng trên toàn thế giới, đó là: Ngay lập tức ngâm hoặc cho nước chảy lên vết trực tiếp kèo nhà cái liên tục từ 15 - 10 phút. Lưu ý là nước máy, nước giếng khoan chứ không phải là nước lạnh, nước đá trong tủ lạnh.

Trong tình huống không có nước sạch, có thể dùng nước sông hồ để hạ nhiệt vết trực tiếp kèo nhà cái.

Mục đích là để giảm đau, hạ nhiệt độ của tác nhân gây trực tiếp kèo nhà cái và chống rối loạn vi tuần toàn tại chỗ, giúp người bệnh đỡ rát nơi trực tiếp kèo nhà cái, vết trực tiếp kèo nhà cái đỡ sâu do nhiệt độ tác nhân gây trực tiếp kèo nhà cái nhanh chóng được hạ, làm mát. Sau đó, mới dùng băng sạch, băng ép nhẹ vết thương lại để không hình thành nốt phỏng trực tiếp kèo nhà cái.

Tuyệt đối không dùng đá lạnh, ngâm người vào đá lạnh vì nó sẽ rất nguy hiểm bởi nước lạnh gây co mạch và tụt thân nhiệt. Khi bị trực tiếp kèo nhà cái, nhiệt độ trên da đang rất nóng, nếu đột ngột ngâm, dội nước đá lạnh, nhất ngâm lâu sẽ khiến bệnh nhân bị hạ thân nhiệt, gây co cơ, cảm lạnh, khiến việc cứu chữa và điều trị càng phức tạp hơn.

Tuyệt đối không bôi kem đánh răng, mỡ trăn, ngâm vào nước mắm… bởi lúc này, chỉ cần hạ nhiệt vùng trực tiếp kèo nhà cái là đã giảm được trực tiếp kèo nhà cái sâu và nước là cách tốt nhất.

Sau đó, nếu thấy áo quấn bị dính vào vùng da bị tổn thương, thay vì lột đồ ra (gây đau đớn cho người bệnh do vùng da bị trực tiếp kèo nhà cái, dính theo áo), có thể dùng kéo cắt bỏ nhẹ nhàng.

Chống sốc cho người bệnh

Sau sơ cứu trực tiếp kèo nhà cái bằng ngâm nước vùng da bị trực tiếp kèo nhà cái, ưu tiên hàng đầu trong quá trình chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế là cần chống sốc (biểu hiện mạch nhanh, tụt huyết áp, khó thở, các chức năng sống suy giảm) bằng cách bù dịch càng nhanh càng tốt. Đơn giản nhất cho bệnh nhân uống.

Với trẻ đang bú sữa mẹ phải cho bú liên tục, uống thêm nước, đặc biệt những nước có khoáng, có muối như oresol. Ở tuyến y tế, phải tìm mọi cách bù dịch, từ đường uống đến đường truyền.