Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã đến thăm di tích Rộc Tưng 4 (xã Xuân An), một trong những điểm thuộc Di tích khảo cổ Rộc Tưng-Gò Đá tại thị xã An Khê, được khai quật vào năm 2015.

Qua nghiên cứu và 2 lần hội thảo quốc tế được tổ chức vào năm 2016, 2019, các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế về lĩnh vực sơ kỳ Đá cũ đều đánh giá cao giá trị, tầm quan trọng của các tỷ lệ nhà cái khảo cổ này.

Các hiện vật như tổ hợp công cụ ghè 2 mặt, rìu tay, công cụ ghè hết 1 mặt, mũi nhọn, mũi nhọn tam diện…, có niên đại cách ngày nay từ 80 vạn năm đến 1 triệu năm, chủ nhân của nó là người vượn đứng thẳng, đã mở ra nhận thức mới về lịch sử phát triển và tiến hóa của loài người ở vùng đất An Khê. Đầu tháng 11/2020, tỷ lệ nhà cái khảo cổ thời đại Đá cũ Rộc Tưng-Gò Đá đã được Bộ VHTTDL công nhận là tỷ lệ nhà cái cấp quốc gia.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đánh giá, tỷ lệ nhà cái khảo cổ thời đại Đá cũ Rộc Tưng-Gò Đá có giá trị lớn về lịch sử, văn hóa, nhất là đối với lịch sử tiến hóa của loài người. Thời gian qua, tỉnh Gia Lai đã có nhiều việc làm và hoạt động rất tích cực trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy những giá trị của tỷ lệ nhà cái này.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị tỉnh cùng phối hợp với cơ quan chức năng của Bộ VHTTDL rà soát, đánh giá để có giải pháp nhằm tiếp tục phát huy những giá trị lịch sử to lớn của tỷ lệ nhà cái khảo cổ thời đại Đá cũ Rộc Tưng-Gò Đá đối với lịch sử tiến hóa của loài người trên thế giới.

Tiếp đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng đã đến dâng hương, dâng hoa tại An Khê trường và điện thờ Tam kiệt thuộc Khu tỷ lệ nhà cái lịch sử-văn hóa Tây Sơn Thượng đạo. Năm 1991, quần thể tỷ lệ nhà cái lịch sử Tây Sơn Thượng đạo được xếp hạng tỷ lệ nhà cái lịch sử văn hóa quốc gia.

Từ năm 1991 đến nay, bằng nguồn kinh phí của Trung ương, tỉnh và địa phương đã đầu tư trên 67 tỷ đồng để xây dựng nhiều hạng mục, công trình tại khu tỷ lệ nhà cái như làm bia tỷ lệ nhà cái, cải tạo tỷ lệ nhà cái An Khê trường, dựng tượng Quang Trung, xây nhà truyền thống, tu bổ các thiết chế trong cụm tỷ lệ nhà cái và bổ sung các vật dụng thờ cúng.

Giai đoạn 2017-2021, khu tỷ lệ nhà cái được san lấp mặt bằng tạo cảnh quan, bảo dưỡng, chăm sóc hệ thống cây cổ thụ, trồng cây xanh, xây dựng hàng rào bao quanh tỷ lệ nhà cái và xây dựng các hạng mục gồm: cổng, lối vào khu tỷ lệ nhà cái, quảng trường trung tâm, cải tạo hồ sen gần An Khê trường, xây mới hồ sen gần An Khê đình, xây mới điện thờ Tam kiệt, đồi mai Tam kiệt và trùng tu tỷ lệ nhà cái An Khê đình… Hàng năm, khu tỷ lệ nhà cái thu hút hàng ngàn lượt du khách và người dân đến tham quan.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đánh giá cao việc tỉnh Gia Lai đã dành sự quan tâm đặc biệt trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị lịch sử, văn hóa của Khu tỷ lệ nhà cái lịch sử-văn hóa Tây Sơn Thượng đạo, nơi mà cách đây 250 năm, 3 anh em nhà Tây Sơn là Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ đã phất cờ, dấy binh khởi nghĩa.

Trên cơ sở những đề xuất, kiến nghị của tỉnh Gia Lai, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Bộ sẽ hỗ trợ để giúp tỉnh nâng tầm giá trị của Khu tỷ lệ nhà cái lịch sử-văn hóa Tây Sơn Thượng đạo, nỗ lực để từng bước công nhận tỷ lệ nhà cái lịch sử-văn hóa cấp quốc gia đặc biệt./.