Đã 3 lần lỡ hẹn

Phát biểu thảo luận tổ, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Đào Ngọc Dung cho biết, tháng 5/2018, Trung ương thông qua Nghị quyết số 27-NQ/TW, Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách tiền tỷ lệ nhà cái đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp là một quyết định rất đúng.

Tuy nhiên, 6 năm qua, việc thực hiện nghị quyết chưa được nhiều, mỗi năm điều chỉnh tỷ lệ nhà cái 7% nhưng “thực ra là bù vào trượt giá, chưa phải cải cách tiền tỷ lệ nhà cái”.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, thời điểm này đã chín muồi, không cải cách không được, đầu tư cho cải cách tiền lương là đầu tư cho phát triển. “Không thể khác, điều kiện đã đủ rồi. Đã 3 lần lỡ hẹn với cán bộ, công chức, viên chức” – ông Đào Ngọc nói.

Dẫn mức tỷ lệ nhà cái của một kỹ sư ra trường là 3,5 triệu đồng, thấp hơn mức thấp của tối thiểu vùng (4 triệu đồng), tiếp nhận tài năng với bậc tỷ lệ nhà cái 2,67 nhân với 1,8 triệu đồng, Bộ trưởng cho rằng mức tỷ lệ nhà cái này khó có thể đảm bảo cuộc sống và gia đình họ.

"Vì vậy chúng ta cần thực hiện đúng lộ trình cải cách tiền tỷ lệ nhà cái" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.

Bỏ tỷ lệ nhà cái cơ sở thì người nghỉ hưu giải quyết thế nào?

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH cũng nêu quan điểm, đi cùng với cải cách tiền tỷ lệ nhà cái khu vực công thì phải cải cách tiền tỷ lệ nhà cái khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng như điều chỉnh phù hợp tỷ lệ nhà cái với đối tượng hưu trí và các đối tượng khác.

Với khu vực công, quan trọng nhất là xóa bỏ mức tỷ lệ nhà cái cơ sở - đây là cái gốc, trả tỷ lệ nhà cái theo vị trí việc làm, ban hành 5 thang bảng tỷ lệ nhà cái. Với khu vực doanh nghiệp nhà nước, hiện có tình trạng doanh nghiệp thua lỗ, công nhân không có thu nhập nhưng người quản lý tỷ lệ nhà cái rất cao, vì họ ăn bảng tỷ lệ nhà cái hoàn toàn khác với người lao động.

Vì vậy phải cải cách tỷ lệ nhà cái ở khu vực này, với các nội dung: Thứ nhất, người quản lý ăn tỷ lệ nhà cái cùng lao động, khi lợi nhuận cao thì cả hai hưởng cao.

Thứ hai là tách hoàn toàn người quản lý với người giám sát vì “ở các nước, người quản lý sợ ông giám sát, nhưng ta thì ngược lại, ông giám sát sợ ông chủ vì ông chủ trả tỷ lệ nhà cái”.

Thứ ba, Nhà nước không can thiệp vào thang bảng tỷ lệ nhà cái, DN hoàn toàn ban hành, khi đó Nhà nước đưa ra mức tỷ lệ nhà cái tối thiểu cho người lao động. “Hiện thang bảng tỷ lệ nhà cái 3 năm một lần tăng, bà tạp vụ có khi tỷ lệ nhà cái cao hơn kỹ sư ra trường nên công ty người ta sa thải thôi” – ông nói.

Một nội dung nữa mà theo ông chưa được đề cập và “nếu không nói, Quốc hội không cho ý kiến thì Chính phủ không làm được” là tiền tỷ lệ nhà cái của người nghỉ hưu, bảo trợ thế nào, nếu không tính toán đồng bộ sẽ bỏ rơi đối tượng này.

“Từ 1/7/2024 bỏ tỷ lệ nhà cái cơ sở thì người nghỉ hưu giải quyết thế nào, có được cải cách tiền tỷ lệ nhà cái hay không, nếu có thì mức bao nhiêu? Không nâng thì vô hình trung để họ tụt lại phía sau, càng xa hơn mức sống đời thường” – Bộ trưởng Đào Ngọc Dung băn khoăn.

Vì vậy, bên cạnh cải cách tiền tỷ lệ nhà cái khu vực Nhà nước cần đi đôi với khu vực DNNN và điều chỉnh phù hợp tỷ lệ nhà cái đối tượng về hưu và các đối tượng khác. Như vậy để Chính phủ thực thi phù hợp, đúng nghĩa cải cách tiền tỷ lệ nhà cái khu vực công và toàn xã hội.